KOBİ’LER SORUNLU
Ağır sanayisi bulunmayan Doğu Anadolu Bölgesi ve Erzurum’da KOBİ’lerin istihdama katkısı büyük önem arz ediyor. Çoğunluğu imalat sektöründe faaliyet veren KOBİ’lerin temel sorunu sermaye yetersizliği ve pazar problemi. İl ve Bölge KOBİ’lerinin işletme ve yatırım sermayesi noktasındaki sıkıntıları, istihdam hacimlerinin daralmasına yol açarken, aynı zamanda işsizlik sorunun büyümesine de etki yapıyor.
İSTİHDAM PROBLEMİ
Bölgede yatırım teşvik belgesi alan KOBİ sayısı 2008’de tavan yaparak 88’e yükselmesine rağmen, 2006 döneminde 16 teşvik belgeli KOBİ’nin istihdam hacmine ulaşılamadı. Aynı durum Erzurum’da da yaşandı. 2004 yılında teşvik belgesi alan 4 KOBİ’nin istihdam hacmi, 2008 yılında belge alan 10 KOBİ’nin istihdam hacmini geride bıraktı.
İSTİKRARSIZ SEYİR
Hazine Müsteşarlığı verilerine göre Erzurum’da 2004’te 4, 2005’te 3, 2006 yılında 1, 2007’de 4 ve 2008 yılında ise 10 KOBİ yatırım ve işletme teşviklerinden yararlandı. Doğu Anadolu’da ise teşvik belgeli KOBİ sayısı 2004’te 56, 2005’te 29, 2006 yılında 16, 2007 yılında 29 ve 2008’de ise 88 oldu.
ERZURUM’UN BÖLGE PAYI
Erzurum’un bölge toplamı içinde teşvik belgeli KOBİ payı, 2004 yılında yüzde 7.14 iken bu oran 2008 yılında yüzde 11.3’e çıktı. İlin bölge payı 2004’te yüzde 7.14, 2005’te yüzde 10.34, 2006 yılında yüzde 6.25, 2007 yılında yüzde 13.29, 2008’de yüzde 11.3 olarak gerçekleşti. İl bölge payının en yüksek olduğu dönem 2007 yılı olarak kaydedildi.
TEŞVİKLİ YATIRIM
KOBİ yatırım teşvik belgelerinde ortaya çıkan istikrarsız seyir yatırım teşvik belgesi dağılımında da gözlendi. Erzurum’da 2004 yılında 24, 2005’te 32, 2006’da 19, 2007’de 17 ve 2008’de ise 24 yatırım teşvik belgesi aldı. Bölgede ise 2004’te 161, 2005’te 209, 2006’da 136, 2007’de 114 ve 2008’de de 161 yatırıma teşvik belgesi sağlandı.
DÖNEMSEL SONUÇLAR
Bölge ve ilde teşvik belgesi alan yatırım sayısının en yüksek olduğu dönem 2005 yılı olarak belirlendi.Erzurum’da teşvik belgeli yatırım sayısı bölge toplamı içinde en yüksek orana 2005’te yüzde 15.31 ile ulaştı. İlin bölge payı 2004’te yüzde 14.9, 2005’te yüzde 15.3, 2006’da yüzde 13.97, 2007’de yüzde 14.91 ve 2008’de ise yüzde 14.90 olarak ölçüldü.
BÖLGENİN ÜLKE PAYI
Teşvik belgeli yatırım sayısı bakımından Doğu Anadolu Bölgesi’nin ülke payı en yüksek oranına 2008 yılında ulaştı. Bölgenin teşvik belgeli yatırım payı 2004 yılında yüzde 3.92, 2005 yılında yüzde 4.85, 2006’da yüzde 4.40, 2007’de yüzde 4.81 ve 2008 yılında ise yüzde 6.57 oldu.
