Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) adına ortak bir açıklama yapan sektör temsilcileri, ETSO Başkanı Cindilli, DOSİAD Başkanı Aydemir, MÜSİAD Başkanı Yıldız ve EESOB Başkanı Fırat’ın, konuyla ilgili olarak taşıdıkları kaygıya adeta ortak oldular.
TEKSTİL TEŞVİKİNDE UYGULAMA SORUNU
Hükümetin, tekstil ve hazır giyim sektörünü Doğu’ya taşıma amacıyla hazırladığı Stratejik Eylem Planı’nı yetersiz bulan sektör temsilcileri, vergi muafiyetinden SSK primlerine; ulaşımdan, teşviklerin uygulama süresine kadar birçok konuda taahhüt talebinde bulundular.
SÜRE UZATILMALI
Öncelikle Doğu’da tekstil sektörü için uygulanacak teşviklerin süresinin, 5+5 şeklinde, 10 yıl boyunca uygulanmasını isteyen TGSD, bir rapor hazırlayarak hükümete 12 şart sundu.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) liderliğinde 10'a yakın sektör dernek ve birlik üyelerinin önerisiyle kendi taşınma şartlarını oluşturan sektör temsilcileri, "Stratejik Karar Belgesi" adı altında oluşturdukları raporu Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na sunarken, raporda, Doğu'ya taşınma halinde mevcut verimliliğin yakalanmasının en az 1,5 yıl süreceğine dikkat çekiliyor. Bu durumun işletmeye getireceği mali yükün hafifletilmesi gerektiği ifade edilen raporda, öncelikli olarak sektöre iki yıl geri ödemesiz işletme ve yatırım sermayesi desteği verilmesi talep ediliyor.
VERGİ, ENERJİ VE KREDİ NOKTASINDA KOLAYLIK TALEBİ
Türkiye'de ilk kez bir sektöre yönelik açıklanan ve Ocak 2009'da yürürlüğe girmesi beklenen Stratejik Eylem Planı'nda, teşviklerin sadece Doğu'ya taşınacak işletmelere uygulanacağı öngörülmüştü. Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan tarafından hükümetin diğer bakanları ile birlikte açıklanan planda, teşvik şartlarının ne olduğu ise net olarak ortaya konulmamıştı. Planda bir sürprizle karşılaşmak istemeyen tekstil ve konfeksiyoncu ise Doğu'ya taşınmalarının nasıl bir altyapıda olabileceği konusu üzerine çalıştı. Bir rapor hazırlayan sektörün Doğu'ya taşınmada önceliklerinden bazıları ise şöyle sıralandı: Enerji maliyetlerinde yüzde 50 indirim, SSK prim oranlarında kademeli muafiyet, Eximbank kredi faizlerinde indirim, kıdem tazminatı yüklerinde iki yıl geri ödemesiz kredi desteği, ortak lojistik ve gümrük ihtisas alanları oluşturmak.
SEKTÖRÜN DOĞU’YA YATIRIM YAPMAK İÇİN SUNDUĞU ŞARTLAR
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği tarafından hazırlanan raporda, yerine getirilmesi halinde Doğu’ya yatırım yapmayı mümkün kılacak şartlar şöyle sıralandı: “Uygulanacak teşvik performansa dayalı olmak üzere beş artı beş yani 10 yıl verilmeli. İki yıl geri ödemesiz işletme ve yatırım sermayesi desteği verilmeli. Enerji maliyetlerinde yüzde 50 muafiyet sağlanmalı. SSK prim oranlarında, örneğin yüzde 70'ten başlayan kademeli muafiyet uygulanmalı. Eğitmenlerin SSK prim oranlarını devlet karşılamalı. Kurumlar Vergisi muafiyeti sağlanmalı. Teşviğin uygulanacağı Doğu illerinin net olarak belirlenmesi gerekli. Taşınacaklara Eximbank libor artı 2 yerine sadece liboru uygulamalı. Yeni yatırımlarda makine ve teçhizatlarda gümrük ve KDV istisnası uygulanmalı. Kıdem tazminatı yükleri, iki yıl geri ödemesiz olarak desteklenmeli. Bölgesel esnek ücret uygulanmalı. Ortak lojistik alan, ihtisas gümrük alanları oluşturulmalı. Üretim merkezleri ile limanlar veya gümrük alanları arasında raylı sistemler kurulmalı”
ÇAĞLAYAN’A SUNULAN RAPOR, STK KAYGILARINI DOĞRULUYOR
Öte yandan TGSD tarafından hazırlanarak Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan’a sunulan rapor, Erzurum’daki sivil toplum kuruluşlarının konuyla ilgili olarak ne kadar önemli tespitlerde bulunduklarını adeta gözler önüne serdi. Tekstil sektörünün Doğu’ya yatırım yapması konusunda taşınan kaygılar, başta ETSO olmak üzere DOSİAD, MÜSİAD ve EESOB tarafından da dile getirilmiş, tekstil yatırımcısının Erzurum’a gelebilmesi için çok daha avantajlı şartlar oluşturulması çağrısında bulunulmuştu.
ERZURUM’DA STK’LARIN GÖRÜŞLERİ
ETSO Başkanı Muammer Cindilli, “5 yıl süreyle uygulanacağını bildiğimiz tekstil teşvikleri, yatırımcıyı cezbetme konusunda yeterli olmayacaktır. Yasal düzenlemeyle ilgili olarak somut adımlar atılmalıdır” şeklinde bir açıklamada bulunmuş, DOSİAD Başkanı İbrahim Aydemir ise, ETSO’nun bu endişesine ortak olduğunu açıklayarak, teşviklerin iklim ve altyapı şartları göz önünde bulundurularak çerçevelendirilmesinin şart olduğunu, iklim ve alt yapı olumsuzluklarının bulunduğu Doğu’da teşvik uygulama sürelerinin toleranslı tutulması gerektiğini kaydetmişti. MÜSİAD Şube Başkanı Dursun Yıldız’ın, “Bu şartlarda tekstil sektörünün Erzurum’a yatırım yapmasını beklemek yanılgı olur” şeklinde görüş belirttiği konuyla ilgili olarak, Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Rasim Fırat ise, bölgenin, tekstil sektörüne yönelik olarak gerekli altyapıya sahip olmadığına vurgu yapmıştı.
Sektör temsilcileri ve Doğu Anadolu Bölgesi, şimdi de Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan’dan gelecek olan cevabı bekliyor.
