YATIRIMCILAR ÇARESİZ
Kamuya dayalı ekonomik yapıya sahip bölge illerinde özel teşebbüs teşviklere rağmen yatırıma yönelemedi. Yatırım ve işletme sermayesi sıkıntısı çeken girişimciler, bölgelerarası kalkınmışlık farkından etkilenmeyen bölgelerde yatırım ortaklığı bazında başlattıkları çabalardan da sonuç alamadılar. 2007 yılında olduğu gibi 2008 döneminde de teşvikler ne KOBİ ne de şahıs işletmeleri bazında istihdama yönelik yatırım sonucu verdi.
NİÇİN YALNIZCA DİYARBAKIR?
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Diyarbakır merkezli yatırımda pozitif ayırımcılık uygulamaları, yeni istihdam alanları oluşturdu, bölgesel göç Diyarbakır’a yöneldi. Doğu Anadolu bölgesinde ise merkezi pilot iller belirlemesi yapılmadı. Bölge illerinin hiçbirinde yatırımda pozitif ayırımcılık uygulanmadı. Bu durum bölgede göçü batı illerine yöneltti.
TEŞVİK’TE HÜSRAN
Doğu Anadolu Bölgesinde yatırım imkan, kabiliyet ve enerjisinin en yüksek olduğu Erzurum, Malatya, Elazığ ve Van illerinde teşvikler yatırım sonucunu doğurmadı. Bölge ekonomisine yön veren bu illerde 2007 yılının aksine hizmetler sektörü de küçülmeye, istihdam hacimleri de daralmaya başladı. 4 il de de yatırım kentsel cazibe merkezleri oluşmadığından bölge ekonomisi çöküş sürecine girdi.
POZİTİF AYIRIMCILIK
Diyarbakır’a pozitif ayrımcılık ilkesi bazında yöneltilen yatırımlarda, bölge illeri milletvekillerinin özel girişim ve çabaları gözlenirken, doğu Anadolu bölgesinde istihdama yönelik yatırımların çoğalması noktasında siyasi işbirliği yapılmaması, milletvekilleri arasında dayanışma gerçekleştirilmemesi dikkatleri çekti. Bölge illerinde birbirinden kopuk yatırım talepleri, ortak bölgesel yatırım vizyonu oluşmasını da engelledi.
SİYASİLER NEREDE?
Bölgede son iki yıldır, STK’ların yoğun çaba ve girişimleri siyasi iktidardan yeterince destek bulmadı. Van, Malatya ve Elazığ’da nüfus artışına rağmen ekonomik nüfuz artışı gerçekleşmedi. Nüfusunda azalış belirlenen Erzurum ise nüfus bakımından gerisine düştüğü bölge illeri gibi ekonomik nüfuzunu ve bölgesel çekim merkezi konumu yitirme durumuyla karşı karşıya kaldı.
UMUT ETSO’DA
2007 döneminde Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO) tarafından başlatılan, bölgeler arası kalkınmışlık farkının giderilmesine yönelik, bölge TSO’ları arasında işbirliği ve ortak platform oluşumu girişimi bölgenin tek umudu olarak kaldı. ETSO yönetim Kurulu Başkanı Cindilli, TOBB başta olmak üzere ekonomiye yön veren ulusal ölçekli STK’larda bölgen temsilinde aşama kaydedildiğini, bölge ekonomi sorunlarının Ankara’ya taşındığını, bu konuda yaptırımın ise tamamen siyasi iktidara bağlı olduğunu kaydetti.
DOSİAD ÇAĞRI YAPTI
Doğu Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği (DOSİAD) Başkanvekili Yusuf Kocabeyoğlu ETSO’nun girişimlerini desteklediklerini, başlatılan ortak girişim çabalarının sonuç verdiğinin gözlendiğini belirterek: “Bölge ekonomisinin, kaynak ve potansiyelini kullanamaz duruma düştüğünü, bölgeden sermaye başta olmak üzere nitelikli göçün hız kazandığını, umudun ETSO’nun başlattığı girişimde bulunduğunu bildirdi. Kocabeyoğlu, siyasilere, bölge ekonomisi ve göç sorununu ülke gündemine taşımaları konusunda çağrıda bulundu.
